वाऱ्याची मुलगी

 ....... वाऱ्याची मुलगी

राज्यस्तरीय मॅरेथॉन स्पर्धेत प्रथम आलेल्या पी टी निशाचे पोलीस उपनिरीक्षक पदी निवड ही ठळक बातमी वाचून ठाकूर सरांना खूप आनंद झाला. त्यांच्या डोळ्यातून आनंदाचे अश्रू नकळत टपकले. या बातमीने त्यांना  दहा पंधरा वर्षांपूर्वीचा काळ आठवला. ज्यावेळी ते एका प्राथमिक शाळेत शिक्षक म्हणून काम करत होते. निशा त्यावेळी चौथ्या वर्गात होती. काळी सावळी, वर्गाच्या मानाने जराशी उंच आणि सडपातळ शरीरयष्टी असलेली मुलगी म्हणजे निशा. घरची परिस्थिती खूपच बेताची. आई-वडील दोघेही  मोलमजुरी करून चार लेकरांची पोटे भरायची. त्यात निशा दुसऱ्या क्रमांकाची. पायात चप्पल नको ना अंगावर चांगले कपडे, अशी तिची विदारक स्थिती होती. ती अभ्यासात जेमतेम होती. कारण काही ना काही कारणाने ती शाळेला येऊ शकत नसे. एके दिवशी ठाकूर सरांनी खेळ घेण्याचे ठरविले. सर्व मुलांना मैदानात घेऊन गेले. धावणे या खेळाने सुरुवात झाली. निशाची रनिंग पाहून ठाकूर सर अचंबित झाले. कारण ती वाऱ्याच्या वेगाने धावत होती. तिच्या पायात चप्पल नव्हते ना बूट, जमिनीत दगड, गोटे, काटे टोचतील याची तिला अजिबात पर्वा नव्हती. सरांसोबत ती रोज धावण्यासाठी जाऊ लागली. अश्यातच तालुकास्तरीय स्पर्धेची सूचना मिळाली. त्यांनी स्पर्धेत भाग घेण्याचे निश्चित केले. शाळेचा एक पत्र घेऊन ते तालुक्याला गेले. तेथे नावनोंदणी केली. पण निशाचे वय जास्त होते. ती त्या वर्गाच्या वयोगटात बसत नव्हती. सर खूप नाराज झाले. निशाला तर धावण्याच्या स्पर्धेत भाग घ्यायचे होते. तेथील अधिकाऱ्यांची भेट घेतली. पुढच्या वर्गातील गटात सहभागाची विनंती केली. अनेक विनंत्या केल्यावर ते तयार झाले.  निशाला संधी मिळाली. अर्थातच निशाने मिळालेल्या संधीचे सोने केले. धावण्याच्या सर्व प्रकारामध्ये ती प्रथम आली. अधिकाऱ्यांचेही तिने लक्ष वेधून घेतले. ती वाऱ्याच्या वेगाने पळत होती. साऱ्यांना अचंबित करत होती. तिची जिल्हास्तरीय स्पर्धेसाठी निवड झाली. शाळेत ठाकूर सरांनी निशाचे सर्वांसमोर अभिनंदन केले. तिला पी टी निशा असे नवीन नाव दिले. ज्याप्रकारे पी टी उषाने धावण्याच्या स्पर्धेत भारताचे नाव जगात पोहोचविले. तसे ही निशा आपल्या गावाचे नाव सर्वदूर प्रसिद्ध करेल, असे गौरवोद्गार देखील काढले. जिल्हास्तरीय स्पर्धेत देखील ती सर्व प्रकारच्या धावण्याच्या स्पर्धेत पहिल्या आणि दुसऱ्या क्रमांकाचे स्थान मिळविली. तेथील लोकांचे ही मने जिंकली. शाळेला, गावाला आणि ठाकूर सरांना तिचा अभिमान वाटत होता. पण तिचे आईवडील मात्र पळून पळून काय नोकरी मिळते काय ? असा प्रश्न विचारून तिला पळण्यापासून परावृत्त करीत होते. मात्र ठाकूर सर त्यांना समजावून सांगत. निशामध्ये जी क्षमता आहे ते तुम्हांला ओळखता येणार नाही. तिला हवी ती मदत मी करतो. तुम्ही फक्त तिला शाळा शिकू द्या आणि तिला पळत राहू द्या. सातवीपर्यंत ठाकूर सरांनी तिला पळण्याचे काही तंत्र शिकविले व आर्थिक मदत केली. तुझे भविष्य पळण्यात आहे हे तू लक्षात ठेव. सदैव डोळ्यासमोर सुवर्णकन्या पी टी उषा हिचे चरित्र ठेव, अशी सूचनाही दिली. त्याच सूचनेचे पालन करीत ती पुढील शिक्षण घेऊ लागली. पळणे काही सोडले नाही. कॉलेजमध्ये सुद्धा तिने आपल्या नावाचा डंका पुढे चालूच ठेवला. तिच्या आईवडिलांनी जो प्रश्न नेहमी ठाकूर सरांना विचारत होते की पळून पळून काय नोकरी मिळते काय ? त्याचे उत्तर निशाने दिले. जिद्द, सातत्य आणि सरावाने तिने करून दाखविले. तसेच सरांनी दिलेले पी टी निशा हे टोपणनाव देखील प्रसिद्ध केले. हे सर्व आठवून सरांना खूप बरे वाटले. 

- नासा येवतीकर, विषय शिक्षक, कन्या शाळा धर्माबाद